یازی نیست از اهمیت و استراتژیک بودن خلیج فارس چیزی بگوییم. همین‌قدر بگوییم که سال‌هاست کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به دنبال تغییر این نام بزرگ به خلیج عربی هستند.
سال ۱۲۱۹ خورشیدی بود که دولت انگلیس برای اولین بار به این فکر افتاد که از نام دریای بریتانیا به جای خلیج فارس استفاده کند غافل از اینکه این نام هرگز نمی‌تواند اعتباری برای خود کسب کند. با وجود این شکست مفتضحانه دوباره در سال ۱۳۱۶ پرونده‌ای جعلی ساخت که در آن از واژه “خلیج عربی” به جای خلیج فارس استفاده شده بود. این نام جعلی که توسط شخصی به نام لرد بلگریو انگلیسی ساخته شده بود مورد استقبال کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس قرار گرفت. نقشه‌ای که جز توهین به ایران و هویت ایرانی هدف دیگری نداشت.
در سال ۱۳۴۳ کار به جایی رسید که اتحادیه عرب رسما استفاده از نام “خلیج فارس” را برای عرب زبانان ممنوع اعلام کرد هرچند باز هم مسئولین وقت به این موضوع و تلاش‌هایی که در راستای تحریف تاریخ صورت گرفته بود، اهمیتی ندادند.
یازی نیست از اهمیت و استراتژیک بودن خلیج فارس چیزی بگوییم. همین‌قدر بگوییم که سال‌هاست کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به دنبال تغییر این نام بزرگ به خلیج عربی هستند.
سال ۱۲۱۹ خورشیدی بود که دولت انگلیس برای اولین بار به این فکر افتاد که از نام دریای بریتانیا به جای خلیج فارس استفاده کند غافل از اینکه این نام هرگز نمی‌تواند اعتباری برای خود کسب کند. با وجود این شکست مفتضحانه دوباره در سال ۱۳۱۶ پرونده‌ای جعلی ساخت که در آن از واژه “خلیج عربی” به جای خلیج فارس استفاده شده بود. این نام جعلی که توسط شخصی به نام لرد بلگریو انگلیسی ساخته شده بود مورد استقبال کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس قرار گرفت. نقشه‌ای که جز توهین به ایران و هویت ایرانی هدف دیگری نداشت.
در سال ۱۳۴۳ کار به جایی رسید که اتحادیه عرب رسما استفاده از نام “خلیج فارس” را برای عرب زبانان ممنوع اعلام کرد هرچند باز هم مسئولین وقت به این موضوع و تلاش‌هایی که در راستای تحریف تاریخ صورت گرفته بود، اهمیتی ندادند.
برای نامگذاری روز ملی خلیج فارس نیاز بود تا نکات مثبت و منفی چنین اقدامی در ابعاد گسترده در سمینارها و جلسات متعدد مورد بررسی قرار گیرد. از جمله این برنامه‌ها می‌توان به سخنرانی که در دومین همایش ملی ژئوماتیک ایران در اردیبهشت ۱۳۸۲ تحت عنوان ” اسامی جغرافیایی باستانی میراث بشریت” برگزار شد اشاره کرد.
سایر برنامه‌ها شامل نامگذاری روز ملی خلیج فارس در اولین همایش بین‌المللی کارتوگرافی خلیج فارس قرن ۱۶-۱۸ در دانشگاه تهران، دوم خرداد ۱۳۸۳، انعکاس مطالب در وب سایت پرشین گلف آنلاین، اولین هماهش یکسان سازی نام های جغرافیایی غرب آسیا در سازمان نقشه‌برداری کشور، اردیبهشت ۱۳۸۳ و … بودند.
چالش بعدی انتخاب روز مناسب برای نامگذاری بود. چندین روز مختلف پیشنهاد شد. روز ۹ آذر که مصادف بود با برگرداندن مالکیت سه جزیره مهم ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک به ایران، ۲۹ اسفند روز ملی شدن صنعت نفت و در نهایت روزی که ارتش ایران توانست پرتغالی‌ها را از جنوب ایران بیرون کند.
به نظر می‌رسید بهترین گزینه همان روز پیروزی ارتش بر پرتغالی‌ها بود، اما لازم بود که به لحاظ تاریخی، روز دقیق چنین رویداد بزرگی به درستی مشخص شود. شورای فرهنگ عمومی با نظارت گروه تاریخ دانگاه تهران مسئولیت این کار را بر عهده گرفتند.
بعد از تلاش های بسیار، ۱۰ اردیبهشت به عنوان روز ملی خلیج فارس انتخاب و نامگذاری شد.
درخشش نام خلیج فارس بر اسناد تاریخی
همانطور که می‌دانید، قوم پارس در بخش جنوبی ایران زندگی می‌کردند. در کتیبه‌های داریوش بزرگ مربوط به سلسله باشکوه هخامنشی عبارتی دیده می‌شود که به معنای “دریای پارس” است. در این دوره تاریخی هیچ اثری از کشورهای امروزی نبوده و حتی اگر بوده هم تحت سلطه و نظارت ایرانیان بوده است. در اسناد متعددی می‌بینیم که کشتی‌های یونانی برای ورود به دریای پارس به مجوز ایرانیان نیاز داشتند. تعداد اسناد تاریخی که توسط گروه‌های محقق درباره نام خلیج فارس مورد بررسی قرار گرفته، حدود ۶ هزار سند است، اما در اینجا به تعدادی از مهم‌ترین این اسناد اشاره می‌کنیم.
• نقشه‌ای از جهان مربوط به جغرافی‌دان یونانی به نام اناکسیماندر
• نقشه‌ای دیگری از جهان مربوط به هکاتئوس، یکی از سرشناس‌ترین جغرافی‌دانان یوانانی
• نقشه ای از جهان مربوط به بطلمیوس منجم و جغرافی‌دان اهلی اسکندریه
• کتابی به نام المسالک الممالک نوشته ابن خردادیه جغرافی‌دان و تاریخ‌نویس ایرانی- اسلامی
• کتابی به نام الخراج اثر قدامه بن جعفر، از مشاهیر ادب
• کتاب تاریخ یعقوبی اثر یعقوبی، تاریخ نگار و جغرافی‌دان ایرانی
• کتاب عجایب هند از بزرگ بن شهریار، دریانورد ایرانی
• سفر نامه مشهور ابن بطوطه، جهانگرد و جغرافی‌دان نامدار
• و …
بدون دیدگاه